Siarczan dehydroepiandrosteronu (DHEA-SO4)

Pacjent powinien być na czczo.

DHEA‑S jest hormonem sterydowym, który u kobiet w całości wytwarzany jest przez nadnercza, a u mężczyzn wytwarzany jest głównie przez nadnercza. DHEA‑S obecny jest u płodów, ale w ciągu pierwszego roku życia jego poziom gwałtownie spada. Około 5‑7 roku życia produkcja DHEA‑S zaczyna powoli wzrastać, przyspieszając w wieku pokwitania i

osiągając maksimum pomiędzy 20, a 30 rokiem życia. Później poziom DHEA‑S zaczyna w sposób stały obniżać się, by w 80 roku życia osiągnąć maksymalnie 10 %. DHEA‑S ma relatywnie długi okres półtrwania, wynoszący 7‑10 godz., a jego stężenie w ciągu dnia pozostaje na prawie takim samym poziomie. Oznaczanie DHEA‑S może być pomocne w diagnostycznej ocenie pacjentek z klinicznymi objawami hiperandrogenizmu. Wzrost poziomu DHEA‑S wskazuje na wzrost sekrecji nadnerczy. Spadek DHEA‑S i całkowitego testosteronu w surowicy w teście hamowania deksametazonem o więcej niż 50 % uważa się za potwierdzenie hiperandrogenizmu nadnerczy. Najczęstszą przyczyną jest polimorfizm

pojedynczego nukleotydu w 21‑hydroksylazie genu powodujący łagodny wrodzony lub występujący po osiągnięciu dorosłości nieklasyczny przerost nadnerczy (NCCAH).

Występowanie guza nadnerczy wynosi 0.2 % (u 2 z 950 kobiet z hiperadrenogenizmem). U kobiet na obecność nowotworu wskazująwartości DHEA‑S przekraczające 700 μg/dL.

Badanie DHEA-SO4 jest wykonywane w przypadku występowania objawów wskazujących na zbyt wysokie poziomy androgenów. U mężczyzn w wielu przypadkach nieprawidłowości te mogą pozostać niezauważone przez dość długi okres. W przypadku kobiet, które posiadają nadmierną ilość androgenów we krwi dochodzi do rozwoju zaburzeń takich jak:

• Zaburzenia miesiączkowania (zbyt długie cykle, nieregularne miesiączki, całkowity brak miesiączki),
  
  

• Niepłodność,
  
  
• Rozwój męskiego typu owłosienia (hirsutyzm),
  
  
• Problemy z cerą, nasilony trądzik,
  
  
• Obniżenie barwy głosu,
  
  
• Łysienie androgenowe,
  
  
• Zaburzenia libido.
  
  

Interpretacja wyniku

Podwyższony poziom



• Wrodzony przerost nadnerczy CAH
  
  
• PCOS (zespół policystycznych jajników).
  
  
• Nadczynność nadnerczy zależna od ACTH,
  
  
• Zespół Cushinga,
  
  
• Ektopowa, nadmierna produkcja ACTH, np. w przebiegu nowotworów neuroendokrynnych,
  
  
• diagnostyka przedwczesnego dojrzewania chłopców i dziewczynek.
  
  

Górna granica pomiaru: >1000 ug/dl