Wymaz z odbytu w kierunku nosicielstwa paciorkowca typu B-GBS (Streptococcus agalactiac)

Streptococcus agalactiae ( GBS: Group B Streptococci, paciorkowiec beta-hemolizujący z grupy serologicznej B), stanowi florę komensalną człowieka. Może kolonizować drogi moczowo-płciowe oraz końcowy odcinek przewodu pokarmowego. Kolonizacja zdrowych kobiet wynosi 10-30%. Drobnoustrój ten może wywoływać zakażenia u dorosłych z predyspozycją, najczęściej pod postacią zapalenia dróg moczowych. Kobiety w ciąży są grupą, która jest szczególnie podatna na zakażenie S. agalactiae, ponieważ zmiany hormonalne i zmiany pH środowiska pochwy stwarzają korzystne warunki do namnażania tych bakterii. U ciężarnych GBS może wywoływać zapalenie owodni, śluzówki macicy, gorączkę połogową, może stanowić ryzyko przedwczesnego porodu. Może również powodować niebezpieczne zakażenia noworodków i powinien być eliminowany u nosicielek. Do infekcji noworodka najczęściej dochodzi przy porodzie, podczas przechodzenia dziecka przez kanał rodny skolonizowanej paciorkowcem matki.
Wczesny zespół chorobowy u noworodka ujawnia się do siedmiu dni po porodzie i manifestuje się głownie bakteriemią i zapaleniem płuc, zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych. Śmiertelność noworodków wynosi 5-10%.
Późny zespół chorobowy ujawnia się w ciągu 3-4 tygodni po porodzie, manifestuje się głównie zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych lub posocznicą, rzadziej zapaleniem kości i stawów. Śmiertelność wynosi 2-6%.
Nosicielkom GBS zaleca się wdrożenie antybiotykowej profilaktyki okołoporodowej w celu zapobiegania zakażenia noworodka.
W celu wykonania przesiewowego badania mikrobiologicznego w kierunku obecności GBS, lekarz lub wykwalifikowany personel medyczny pobiera wymazy z pochwy oraz odbytnicy (po pokonaniu oporu zwieracza odbytu), wykorzystując dwie jałowe wymazówki. W celu pobrania wymazu z pochwy nie jest konieczne stosowanie jednorazowego wziernika.
Nie należy pobierać wymazów z kanału szyjki macicy, ponieważ GBS w największym stopniu kolonizują pochwę i odbyt, a nie kanał szyjki macicy. Nieostrożne wprowadzanie wymazówki do kanału szyjki macicy w ostatnich tygodniach ciąży może zaindukować poród.