Mocz – posiew

Mocz do badania bakteriologicznego powinien być oddany najlepiej z pierwszej porannej mikcji lub według wskazań lekarza. Nie należy pobierać materiału na posiew podczas terapii antybiotykowej (materiał można pobrać po upływie pięciu dni od zakończenia terapii). Jeżeli istnieje konieczność wykonania posiewu moczu podczas przyjmowania antybiotyku należy przekazać do laboratorium informacje o antybiotykoterapii.
Materiał pobieramy do jałowego pojemnika (min. 5 ml). Szczelnie zakręcony pojemnik należy dostarczyć w przeciągu 2 godzin do laboratorium mikrobiologicznego. Jeżeli nie można dostarczyć próbki moczu w przeciągu 2 godzin do laboratorium, należy ją przechowywać i transportować w temperaturze 4ºC.

• Pobieranie próbki moczu na posiew u kobiet:
  
Należy dokładnie umyć okolice cewki moczowej i krocza wodą i mydłem, wytrzeć w kierunku od przodu do tyłu i kolejny raz przemyć gazikiem nasączonym wodą. Należy unikać stosowania specjalnych środków odkażających. Po rozchyleniu warg sromowych, pierwszą porcję moczu należy oddać do toalety, w celu wypłukania cewki moczowej. Następnie, bez przerywania strumienia moczu, należy pobrać środkową porcję moczu (tzw. środkowy strumień) do jałowego pojemnika. Ostatnią porcję moczu oddać do toalety.


• Pobieranie próbki moczu na posiew u mężczyzn:
  
U mężczyzn próbka może być pobrana po przemyciu jedynie wodą ujścia cewki moczowej przy pomocy gazików. Należy zwrócić uwagę na odprowadzenie napletka, w celu zmniejszenia ryzyka kontaminacji. Następnie pierwszą porcję moczu należy oddać do toalety i bez przerywania strumienia środkową porcję moczu pobrać do jałowego pojemnika. Ostatnią porcję moczu oddać do toalety.


• Pobieranie próbki moczu na posiew u małego dziecka:
  
Przed pobraniem moczu na posiew osoba pobierająca mocz powinna sama umyć dokładnie ręce wodą z mydłem. Następnie w podobny sposób umyć krocze dziecka. Osuszyć skórę jałowymi gazikami. Kiedy dziecko zaczyna oddawać mocz, pierwszą porcję powinno oddać do pieluszki lub nocnika, a dopiero następną do otwartego bezpośrednio przed pobraniem pojemnika. Ważne jest, żeby mocz nie spływał po skórze.



• Pobieranie próbki moczu od pacjentów zacewnikowanych:
  
Należy pobierać mocz z zachowaniem zasad aseptyki przez specjalny port, którego membrana powinna być zdezynfekowana przed nakłuciem. Nie należy rozłączać worka i cewnika oraz nie pobierać moczu z worka. Przed pobraniem moczu cewnik należy na krótki okres zaklipsować w celu uzyskania próbki moczu. Tworzenie biofilmu bakteryjnego zaczyna się praktycznie zaraz po umieszczeniu cewnika w pęcherzu moczowym. Posiew moczu pobrany od pacjenta, na którego cewniku utworzył się biofilm może nie odzwierciedlać etiologii bakteryjnej w pęcherzu moczowym, dlatego mocz na posiew powinien być pobrany z świeżo założonego cewnika.

Wyhodowanie 1-2 rodzajów drobnoustroju w liczbie znamiennej może świadczyć o toczącej się infekcji układu moczowego, wynik wydawany jest wraz z antybiogramem wskazującym możliwości terapeutyczne.
Wyhodowanie z moczu 3 rodzajów drobnoustrojów najczęściej świadczy o nieprawidłowym pobraniu lub transporcie materiału. Badanie należy powtórzyć.
Interpretacja wyniku należy do lekarza, który na podstawie objawów klinicznych, stanu pacjenta, wyników innych badań (np. badanie ogólne moczu) decyduje o ewentualnym leczeniu pacjenta.

• podejrzenie zakażenia układu moczowego
  
  

• objawy zakażenia dolnych dróg moczowych(cewki, pęcherza): ciągłe uczucie parcia na mocz, pieczenie, ból podczas oddawania moczu, ból w miednicy, zmiana zabarwienia moczu oraz dodatkowo gorączkę, dreszcze, ból okolicy lędźwiowej, krwiomocz, pienienie się moczu, nudności, wymioty w przypadku wstępowania zakażenia na górne drogi moczowe.
  
  
• określenie bakteriurii objawowej/ bezobjawowej u kobiet ciężarnych
  
  
• przed zabiegami inwazyjnymi w obrębie układu moczowego
  
  
• kontrola po leczeniu ZUM w uzasadnionych przypadkach ( np. kobiety w ciąży, pacjentów z ryzykiem uszkodzenia nerek, utrzymujące się objawy)