Insulinopodobny czynnik wzrostu / Somatomedyna C (IGF-1)

Krew pobrać rano, na czczo lub wg. wskazań lekarza.

Prawidłowy poziom IGF-1 oznacza, że wydzielanie GH jest prawidłowe, natomiast obniżony IGF-1 świadczy o prawdopodobieństwie niedoboru GH.
Poziom IGF-1 jest śladowy po urodzeniu, osiąga maksimum w okresie dojrzewania i utrzymuje się na wysokim poziomie do ok. 40 roku życia po czym powoli spada. Wzrost stężenia IGF-1 jest obserwowany w ciąży.

IGF‑1, peptyd składający się z 70 aminokwasów, który znajduje się w każdej tkance, ale głównie jest syntetyzowany i wydzielany przez wątrobę, a jego syntezę reguluje hormon wzrostu (GH). Około 80 % krążącego IGF‑1 tworzy trójskładnikowy kompleks z IGFBP‑3 (białkiem wiążącym insulinopodobny czynnik wzrostu 3) i ALS (podjednostką kwasolabilną). Półokres trwania IGF‑1 w tym związku wynosi około jedną godzinę. Pozostałe 20 % IGF‑1 związane jest z IGFBP‑3 bez ALS. Tylko 1 % IGF‑1 pozostaje niezwiązane, a jego okres półtrwania wynosi około kilku minut. IGF‑1 (znany również jako somatomedyna)4 był pierwszym markerem stosowanym w badaniach przesiewowych dotyczących niedoborów hormonu wzrostu (GHD). GH wydzielana jest pulsacyjnie co 60‑90 minut i ma krótki okres półtrwania. Dodatkowo, na stężenie GH wpływają czynniki zewnętrzne (jak np. wysiłek fizyczny, głodówka). Stężenie IGF‑1 jest bardziej niezmienne, w konsekwencji czego oznaczanie IGF‑1 jest szeroko stosowane jako pierwszy krok w diagnostyce zarówno niedoboru jak i nadmiaru GH. Niskorosłość dzieci spowodowana jest głównie czynnikami wpływającymi na płytki wzrostu. W wypadku nie znalezienia żadnej przyczyny, jako rozpoznanie stawia się idiopatycznie niski wzrost (ISS). GHD jest jednym z czynników wpływających na płytki wzrostu. W takim kontekście, IGF‑1 jest jednym z kilku parametrów laboratoryjnych zalecanych przez wytyczne do identyfikacji niskorosłości u dzieci.7 W połączeniu z innymi metodami, wartość IGF‑1 będąca w okolicy wartości średniej dla wieku lub w górnej połowie zakresu prawidłowego dla IGF‑1 pozwala na wykluczenie GHD, w związku z czym dalsze oznaczenia nie będą konieczne. Niskie stężenie IGF‑1 może z wysokim prawdopodobieństwem wskazywać na GHD, co należy potwierdzić testem stymulacji GH. Przeprowadzenie testu stymulacji GH zalecane jest także przy stężeniu IGF‑1 w surowicy znajdującym się w dolnej połowie zakresu prawidłowego przy jednoczesnych klinicznych objawach GHD. GHD występuje również u dorosłych.